سروده ای از مولانا جلال الدین محمد بلخی (مولوی) : آن مسلمان ترك ابله کرد و تفت

‫‫ترك گفتن آن مرد ناصح بعد از مبالغه ى پند مغرور خرس را‬

*

‫‬‬‬‫‫‫
‫‫آن مسلمان ترك ابله کرد و تفت‬
‫زير لب لاحول گويان باز رفت‬
‫گفت چون از جد و پندم وز جدال‬
‫در دل او بيش مى زايد خيال‬
‫پس ره پند و نصيحت بسته شد‬
‫امر أعرض عنهم پيوسته شد‬
‫چون دوايت مى فزايد درد پس‬
‫قصه با طالب بگو بر خوان عبس‬
‫چون که اعمى طالب حق آمده ست‬
‫بهر فقر او را نشايد سينه خست‬
‫تو حريصى بر رشاد مهتران‬
‫تا بياموزند عام از سروران‬
‫احمدا ديدى که قومى از ملوك‬
‫مستمع گشتند گشتى خوش که بوك‬
‫اين رئيسان يار دين گردند خوش‬
‫بر عرب اينها سرند و بر حبش‬
‫بگذرد اين صيت از بصره و تبوك‬
‫ز انكه الناس على دين الملوك‬
‫زين سبب تو از ضرير مهتدى‬
‫رو بگردانيدى و تنگ آمدى‬
‫که در اين فرصت کم افتد اين مناخ‬
‫تو ز يارانى و وقت تو فراخ‬
‫مزدحم مى گرديم در وقت تنگ‬
‫اين نصيحت مى کنم نه از خشم و جنگ‬
‫احمدا نزد خدا اين يك ضرير‬
‫بهتر از صد قيصر است و صد وزير‬
‫ياد الناس معادن هين بيار‬
‫معدنى باشد فزون از صد هزار‬
‫معدن لعل و عقيق مكتنس‬
‫بهتر است از صد هزاران کان مس‬
‫احمدا اينجا ندارد مال سود‬
‫سينه بايد پر ز عشق و درد و دود‬
‫اعمى روشن دل آمد در مبند‬
‫پند او را ده که حق اوست پند‬
‫گر دو سه ابله ترا منكر شدند‬
‫تلخ کى گردى چو هستى کان قند‬
‫گر دو سه ابله ترا تهمت نهند‬
‫حق براى تو گواهى مى دهد‬
‫گفت از اقرار عالم فارغم‬
‫آن که حق باشد گواه او را چه غم‬
‫گر خفاشى را ز خورشيدى خورى است‬
‫آن دليل آمد که آن خورشيد نيست‬
‫نفرت خفاشكان باشد دليل‬
‫که منم خورشيد تابان جليل‬
‫گر گلابى را جعل راغب شود‬
‫آن دليل ناگلابى مى کند‬
‫گر شود قلبى خريدار محك‬
‫در محكى اش در آيد نقص و شك‬
‫دزد شب خواهد نه روز اين را بدان‬
‫شب نى ام روزم که تابم در جهان‬
‫فارقم فاروقم و غلبيروار‬
‫تا که کاه از من نمى يابد گذار‬
‫آرد را پيدا کنم من از سبوس‬
‫تا نمايم کاين نقوش است آن نفوس‬
‫من چو ميزان خدايم در جهان‬
‫وانمايم هر سبك را از گران‬
‫گاو را داند خدا گوساله اى‬
‫خر خريدارى و در خور کاله اى‬
‫من نه گاوم تا که گوساله م خرد‬
‫من نه خارم کاشترى از من چرد‬
‫او گمان دارد که با من جور کرد‬
‫بلكه از آيينه ى من روفت گرد‬

‫

مولانا جلال الدین محمد بلخی –  مولوی